Centra tego rodzaju powstają obecnie na całym świecie, w Polsce, wdrażając oryginalny program, propaguje ich rozwój Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL. CAL można rozumieć także jako metodę działania animacyjnego. W takim rozumieniu opisuję ją szerzej w rozdziale ujmującym metodykę animacji współpracy środowiskowej.Trzecia z koncepcji, wyróżnionych przez van Enckeworfa nazywana jest emancypacyjną. Animacja jest w niej środkiem do przezwyciężenia barier społeczno-ekonomicznych, przyczyniających się do utrudniania rozwoju i marginalizacji jednych grup, przy dominacji i uprzywilejowaniu innych, które ich nie doświadczają. Jak pisze B. Jedlewska, we Francji taka animacja określana jest jako „dzika” albo „kon- testatorska”, występuje również w Wielkiej Brytanii i Norwegii. Można stwierdzić, że marksowski rodowód tej koncepcji splata ją silnie z myślą społeczną osadzoną w perspektywie krytycznej. Teoria konfliktu spotyka się na tym gruncie z teorią krytyczną reprezentowaną w tzw. szkole frankfurckiej przez T. Adorno, M. Horkheimera i in.