Animacja implikuje trzy ściśle połączone ze sobą procesy: 1) proces odkrywania, 2) tworzenia związków, 3) twórczości. Procesy te charakteryzują najbardziej istotne cechy animacji. Ważna jest tu spontaniczna aktywność jednostek i grup, zwłaszcza w społeczeństwach demokratycznych. Wyraża ona rosnące swobody obywatelskie i etapy kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego. Chodzi o aktywność grup samorealizujących się, które własny los „biorą we własne ręce”.Animację można także traktować jako proces, dzięki któremu dochodzi do aktywizacji jednostek i grup, ale przede wszystkim odkrywania w sobie sił twórczych i wyzwalania zachowań ekspresyjnych. Jest procesem wspomagania dynamicznego wrastania jednostki i małych grup społecznych w kulturę grupy lokalnej czy regionalnej. Prezentowana publikacja Animacja współpracy środowiskowej jest pracą zbiorową pod redakcją dr hab. Marii Mendel, która łączy – z powodzeniem – kilka obszarów naukowych. Jej zainteresowania koncentrują się wokół pedagogiki społecznej i wczesnoszkolnej, a także pogranicza filozofii edukacji, socjologii wychowania i edukacji kulturalnej.